Wespen en Bijen

Beschrijving wespen:        

Geel en zwarte dwarsstrepen op het achterlijf werksters, ca. 20 mm.

Koningin ca. 25 mm.

2 paar doorzichtige vleugels.

Overgang borststuk achterlijf sterk ingesnoerd ("wespentaille").

Algemene info:

In het voorjaar begint de koningin met de bouw van het nest op een droge plek b.v. een dakrand of spouwmuur, ook komen nesten voor op zolders, in kruipruimten en in tuinen. Het bolvormige nest wordt gebouwd van afgeknaagd zacht hout en andere vezels., in het nest worden raten met zeshoekige cellen gebouwd, waarin door de koningin een eitje gelegd wordt. De larve wordt in deze cel gevoed en verpopt zich hier tot werkster (onvruchtbaar vrouwtje), deze zorgen voor de bouw, verdediging van het nest en de verzorging van de larven. De koningin vliegt niet meer uit en legt in de nieuwe en vrijgekomen cellen eitjes. Na verloop van enkele maanden ontwikkelen zich ook darren (mannelijke wespen) en onvruchtbare wijfjes (jonge koninginnen) deze verlaten het nest om te paren waarna de darren sterven, de koninginnen beginnen op andere plekken een nieuw nest op te bouwen. Alleen de koninginnen overwinteren op beschutte plekken. Wespen voeden ook zichzelf, maar hoofdzakelijk de larven, door het vangen van vliegen en niet of weinig behaarde insektenlarven.

Wespen- en bijensteken:

Wat is het?
Een wespen- of bijensteek geeft een rode, jeukende zwelling op de plaats van de steek in de huid. Normaal gesproken gaat deze irritatie snel over. Anders is het wanneer een wesp of bij in de neus, mond, tong of hals heeft gestoken: dan kan de reactie heftiger zijn en een zwelling het ademhalen bemoeilijken.
Sommige mensen zijn allergisch voor wespen- en bijensteken. De pijnlijke, rode zwelling wordt dan steeds groter en houdt langer aan, tot wel twee dagen. Soms ontstaan er ook reacties elders: opgezwollen lippen of oogleden, uitslag of benauwdheid. Allergische mensen die in de neus, mond, tong of hals gestoken worden lopen extra gevaar. Wanneer, bij mensen die allergisch zijn, bovendien het gif van de angel direct in de bloedbaan komt, ontstaat er een algehele allergische reactie die levensbedreigend kan zijn. Klachten daarbij zijn: braken, diarree, slijmvliesirritatie van de neus, huiduitslag of astma-aanval.

Hoe vaak komt het voor?
Bijen- en wespensteken komen regelmatig voor maar de gevolgen zijn meestal onschuldig.
Bijen steken vooral wanneer zij zich bedreigd voelen en gaan na de steek dood doordat de angel in de huid achterblijft. Wespen zijn agressiever en kunnen ‘zomaar’ steken. Wespen steken vooral in de herfst als er minder voedsel voor ze is. Een wesp gaat na een steek niet dood, de angel blijft niet achter in de huid.

Preventie en behandeling

In het algemeen:

• Niet krabben.
• Verwijder snel de angel met een pincet of uitgegloeide naald, niet knijpen (dat voorkomt dat het gifzakje leeg gedrukt wordt). Of zuig het gif op uit de wond.
• Leg een ijsblokje of koude kompres op de plek van de steek.
• Eventueel deppen met verdunde ammonia na een bijensteek; met azijn na een wespensteek.
• Er zijn stiften die de symptomen van een insectenbeet kunnen verlichten.
• Ga naar de huisarts als de klachten hevig zijn.

Preventief:

• Laat kinderen niet buiten eten of drinken (ook geen ijsjes). Controleer de kinderen voor het naar buiten gaan op plakkerige handen en monden.

• Vermijd zoveel mogelijk zoete geuren en zweet: insecten worden bijvoorbeeld door zonnecrèmes en parfum aangetrokken.
• Eet en drink in de zomer geen vruchten en zoete dranken buiten.
• Controleer vóór het instappen of en wespen of bijen in de auto zijn: dat voorkomt ook eventuele paniek tijdens het rijden.
• Kom niet in de buurt van wespennesten (vaak in holle bomen) en bijenhokken.

Bij een steek in de mond, tong, neus, of hals of algehele allergische reactie:

• Direct een arts bellen of langs de EHBO-post gaan; allergische mensen: 112 bellen.
• Bij een steek in de mond alvast een ijsblokje in de mond nemen om de zwelling tegen te gaan.
• Anti-allergiemiddelen helpen alleen tegen de symptomen van een allergie en zijn niet insectenwerend: ze voorkomen niet dat men geprikt wordt door wesp of bij.

Thanks to Brandweer Gistel voor deze pagina.